Jump to content

भारतातील सर्वात उंच इमारतींची यादी

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
मुंबईच्या वांद्र्यातून दिसणारे वरळी आणि दादरचे क्षितिज.
मुंबईतील लोअर परळचे क्षितीज.
कोलकात्याचे क्षितिज.
बेंगळुरूचे क्षितिज.

ही भारतातील सर्वात उंच इमारतींची यादी आहे. यामध्ये किमान १९० मीटर (६२३ फूट) उंच इमारती आहेत. फक्त राहण्यायोग्य इमारतींना सूचीबद्ध केले जाते, ज्यामध्ये रेडिओ मास्ट आणि टॉवर, निरीक्षण मनोरे, मंदिरे, चिमणी आणि इतर उंच वास्तू संरचना वगळल्या जातात. [१]

भारतातील गगनचुंबी इमारतींच्या युगाची सुरुवात १९५९ मध्ये चेन्नईतील एलआयसी बिल्डिंग पूर्ण झाल्यापासून झाली. सुरुवातीला १२ मजली असलेली ही इमारत देशातील पहिली गगनचुंबी इमारत होती आणि १९६१ पर्यंत ती देशातील सर्वात उंच इमारत राहिली. नंतर मुंबईतील २५ मजली उषा किरण बिल्डिंगने तिला मागे टाकले. [२] तेव्हापासून देशातील विविध शहरांमध्ये अनेक उंच इमारती दिसू लागल्या. पॅलेस रॉयलने २०१८ मध्ये ३२० मीटर उंचीची देशातील सर्वात उंच इमारत म्हणून संरचनात्मकदृष्ट्या अव्वल स्थान पटकावले होते, परंतु इमारतीचे बांधकाम अद्याप सुरू आहे. ३०१ मीटर (९८८ फूट) आणि ७८ मजले असलेली लोखंडवाला मिनर्व्हा ही देशातील सर्वात उंच पूर्ण झालेली इमारत आहे. [३]अनेक उंच इमारतींचे बांधकाम सुरू आहे, [४] आणि काही होल्डवर आहेत. [५] प्रत्येक शहरातील सर्वात उंच इमारती अनुक्रमे :

  1. मुंबई: पॅलेस रॉयल
  2. कोलकाता: द ४२ (द 42)
  3. नोएडा: सुपरनोव्हा स्पिरा
  4. गुरुग्राम: ट्रम्प टॉवर्स दिल्ली एनसीआर टॉवर्स
  5. चेन्नई: एसपीआर सिटी टॉवर एच
  6. हैदराबाद: लोढा बेलेझा
  7. पुणे: अमनोरा गेटवे टॉवर्स
  8. नवी मुंबई : महाजन हॉस्पिटल
  9. बेंगळुरू: CNTC प्रेसिडेंशियल टॉवर

भारतातील सर्वाधिक गगनचुंबी इमारती आणि उंच इमारती मुंबईत आहेत; तेथे २०० पेक्षा जास्त गगनचुंबी इमारती आहेत. [६] तसेच [७] [८] [९] मुंबई महानगर प्रदेशात सध्या ५,६०० उंच इमारती आहेत. दिल्ली-एनसीआरमध्ये गेल्या २० वर्षांत सुमारे १८ गगनचुंबी इमारती [१०] [११] आणि ५,२०० [१२] [१३] [१४] [१५] [१६] [१७] उंच इमारती आहेत. कोलकातामध्ये १४:विद्यमान गगनचुंबी इमारती आहेत [१८] आणि सुमारे ८०० [१९] पूर्ण झालेल्या उंच इमारती आहेत. बेंगळुरू, हैदराबाद, अहमदाबाद, चेन्नई, पुणे, सुरत आणि कोची येथेही अनेक उंच इमारती आहेत.

उंच इमारतींची यादी[संपादन]

या यादीमध्ये पूर्ण झालेल्या किंवा भूमिपूजन झालेल्या इमारतींचा समावेश आहे. यामध्ये स्पायर्स आणि आर्किटेक्चरल तपशील समाविष्ट आहेत, परंतु अँटेना मास्ट समाविष्ट नाहीत. या यादीतील इमारती १९० मीटर (६२३ फूट) पेक्षा जास्त उंचीच्या आहेत.

क्र नाव चित्र शहर उंची मजले वर्ष इमारत प्रकार संदर्भ
1 पॅलेस रॉयल (मुंबई) मुंबई ३२० मीटर (१,०५० फूट) 88 2018 निवासी [२०]
2 लोखंडवाला मिनर्व्हा मुंबई ३०१ मीटर (९८८ फूट) 78 2023 निवासी [२१][२२]
3 पिरामल अरण्य अरव मुंबई २८२.२ मीटर (९२६ फूट) 83 2022 निवासी [२३]
4 वर्ल्ड वन मुंबई २८०.२ मीटर (९१९ फूट) 76 2020 निवासी [२४][२५]
5 वर्ल्ड व्ह्यू मुंबई २७७.६ मीटर (९११ फूट) 73 2020 निवासी [२६][२७]
6 लोढा ट्रम्प टॉवर मुंबई २६८ मीटर (८७९ फूट) 76 2020 निवासी [२८][२९][३०]
लोढा मर्क्विझ
लोढा अल्युरा
लोढा पार्क साइड
लोढा कियारा
11 ओमकार १९७३ टॉवर A मुंबई २६७ मीटर (८७६ फूट) 73 2021 निवासी [३१][३२]
ओमकार १९७३ टॉवर B
13 नथानी हाइट्स मुंबई २६२ मीटर (८६० फूट) 72 2020 निवासी [३३][३४]
14 थ्री सिक्स्टी वेस्ट टॉवर B मुंबई २६० मीटर (८५३ फूट) 66 2021 व्यावसायिक [३५][३६]
15 द फोर्टी टू (42) कोलकाता २६० मीटर (८५० फूट) 65 2018 निवासी [३७][३८][३९]
16 One Avighna Park मुंबई २६० मीटर (८५३ फूट) 64 2017 निवासी [४०][४१][४२]
17 Rustomjee Crown टॉवर A मुंबई २५९ मीटर (८५० फूट) 69 2023 निवासी [४३][४४][४५]
Rustomjee Crown टॉवर B
19 The Imperial I मुंबई २५६ मीटर (८४० फूट) 60 2010 निवासी [४६][४७]
The Imperial II
21 Three Sixty West टॉवर A मुंबई २५५.६ मीटर (८३९ फूट) 52 2020 व्यावसायिक [४८][४९]
22 Four Seasons Private Residences मुंबई २५० मीटर (८२० फूट) 55 2022 निवासी [५०][५१][५२]
23 Ahuja टॉवरs मुंबई २५० मीटर (८२० फूट) 55 2019 निवासी [५३][५४]
24 Crescent Bay टॉवर 6 मुंबई २३९.७ मीटर (७८६ फूट) 62 2019 निवासी [५५][५६]
25 Auris Serenity टॉवर 1 मुंबई २३५ मीटर (७७१ फूट) 69 2018 निवासी [५७][५८][५९]
Auris Serenity टॉवर 2 2019
Auris Serenity टॉवर 3 2021
28 Salsette 27 टॉवर A मुंबई २२५.२ मीटर (७३९ फूट) 64 2023 निवासी [६०][६१]
Salsette 27 टॉवर B
30 Indiabulls Sky Forest टॉवर 1 मुंबई २२५ मीटर (७३८ फूट) 62 2022 निवासी [६२][६३]
Indiabulls Sky Forest टॉवर 2
32 Two ICC मुंबई २२३.२ मीटर (७३२ फूट) 68 2018 निवासी [६४][६५][६६]
33 Crescent Bay टॉवर 5 मुंबई २२२.५ मीटर (७३० फूट) 63 2019 निवासी [६७][५६]
34 वर्ल्ड Crest मुंबई २२२.५ मीटर (७३० फूट) 57 2017 निवासी [६८][६९]
35 लोढा Bellissimo टॉवर 1 मुंबई २२२ मीटर (७२८ फूट) 53 2011 निवासी [७०][७१][७२]
लोढा Bellissimo टॉवर 2
37 Indiabulls Sky Blu मुंबई २२० मीटर (७२२ फूट) 56 2019 निवासी [७३][७४]
38 Oberoi Commerz मुंबई २२० मीटर (७२२ फूट) 51 2023 व्यावसायिक [७५]
39 Oberoi Sky City टॉवर A मुंबई २२० मीटर (७२२ फूट) 67 2021 निवासी [७६][७७]
Oberoi Sky City टॉवर B
Oberoi Sky City टॉवर C
Oberoi Sky City टॉवर D
Oberoi Sky City टॉवर E
44 Omkar Alta Monte टॉवर B मुंबई २१८ मीटर (७१५ फूट) 65 2019 निवासी [७८][७९][८०]
45 Century Mills टॉवर मुंबई २१५.५ मीटर (७०७ फूट) 51 2014 व्यावसायिक [८१][८२]
46 Raheja Imperia मुंबई २१४ मीटर (७०२ फूट) 52 2020 निवासी [८३][८४]
47 लोढा Venezia A मुंबई २१३.५ मीटर (७०० फूट) 68 2017 निवासी [८५][८६][८७][८८]
लोढा Venezia B 2021
48 Monte South टॉवर 1 मुंबई २१० मीटर (६८९ फूट) 60 2022 निवासी [८९][९०]
49 Orchid Enclave मुंबई २१० मीटर (६८९ फूट) 56 2017 निवासी [९१][९२]
50 Orbit Terraces मुंबई २०७ मीटर (६७९ फूट) 61 2021 निवासी [९३]
51 Crescent Bay टॉवर 4 मुंबई २०६ मीटर (६७६ फूट) 58 2019 निवासी [९४][९५][५६]
52 Kohinoor Square टॉवर A मुंबई २०१.९ मीटर (६६२ फूट) 50 2019 व्यावसायिक [९६][९७]
53 Celestia Spaces टॉवर A मुंबई २०१ मीटर (६५९ फूट) 59 2022 निवासी [९८]
Celestia Spaces टॉवर B
55 Oberoi Enigma टॉवर 1 मुंबई २०१ मीटर (६५९ फूट) 58 2023 निवासी [९९]
Oberoi Enigma टॉवर 2
57 Kalpataru Avana मुंबई २०१ मीटर (६५९ फूट) 52 2019 निवासी [१००][१०१]
58 Crescent Bay टॉवर 3 मुंबई २०० मीटर (६५६ फूट) 56 2022 निवासी [१०२]
59 Trump टॉवर Delhi NCR टॉवर 1 Gurugram २०० मीटर (६५६ फूट) 57 2024 व्यावसायिक [१०३][१०४]
Trump टॉवर Delhi NCR टॉवर 2
61 One ICC मुंबई १९७.६ मीटर (६४८ फूट) 61 2018 निवासी [१०५][१०६]
62 Omkar Alta Monte टॉवर C मुंबई १९७ मीटर (६४६ फूट) 58 2017 निवासी [१०७]
63 SD Alpine A मुंबई १९६.५ मीटर (६४५ फूट) 63 2019[१०८] निवासी [१०९][१०८]
SD Alpine B
65 Indiabulls Sky मुंबई 196 metres (643 ft) 48 2016 निवासी [११०][१११]
66 Raheja Revanta Gurugram १९५ मीटर (६४० फूट) 61 2020 निवासी [११२][११३][११४]
67 Raheja टॉवर मुंबई १९५ मीटर (६४० फूट) 48 2022 निवासी [११५]
68 लोढा Altamount मुंबई १९५ मीटर (६४० फूट) 43 2018 निवासी [११६][११७]
69 Ariisto Sommet मुंबई १९४ मीटर (६३६ फूट) 50 2018 निवासी [११८]
70 Raheja Vivarea 1 मुंबई १९३.८ मीटर (६३६ फूट) 42 2012 निवासी [११९]
Raheja Vivarea 2
Raheja Vivarea 3
Raheja Vivarea 4 2018
74 Orchid Woods 1 मुंबई १९३ मीटर (६३३ फूट) 58 2012 निवासी [१२०][१२१]
Orchid Woods 2
Orchid Woods 3
77 Ashok टॉवरs D मुंबई १९३ मीटर (६३३ फूट) 49 2009 निवासी [१२२][१२३][१२४]
78 Piramal Aranya Avyan मुंबई १९२.९ मीटर (६३३ फूट) 52 2022 निवासी [१२५]
79 The Ruby मुंबई १९१ मीटर (६२७ फूट) 40 2011 व्यावसायिक [१२६][१२७]
80 लोढा Primero मुंबई १९० मीटर (६२३ फूट) 52 2014 निवासी [१२८][१२९][१३०]
81 Runwal Bliss 3 मुंबई १९० मीटर (६२३ फूट) 52 2022 निवासी [१३१][१३२][१३३]
Runwal Bliss 4
Runwal Bliss 5
84 Dhaval Sunrise मुंबई 190 meters (623 ft) 40 2022 निवासी

कालरेखा[संपादन]

नाव चित्र शहर सर्वात उंच असल्याची वर्षे उंची मजले संदर्भ
एलआयसी इमारत चेन्नई 1959-1961 ५४ मीटर (१७७ फूट) 15 [२]
उषा किरण इमारत मुंबई 1961-1972 ८० मीटर (२६२ फूट) 25 [१३४][१३५]
एक्स्प्रेस टॉवर्स मुंबई 1972–1974 १०५ मीटर (३४४ फूट) 25 [१३६][१३७]
वर्ल्ड ट्रेड सेंटर (मुंबई) मुंबई 1974–2009 १५६ मीटर (५१२ फूट) 35 [१३८]
प्लॅनेट गोदरेज मुंबई 2009–2010 १८१ मीटर (५९४ फूट) 51 [१३९]
इम्पिरियल टॉवर्स मुंबई 2010–2018 २५६ मीटर (८४० फूट) 60 [१४०]
द फोर्टी टू (42) कोलकाता 2018-2019 २६० मीटर (८५३ फूट) 65 [३७][३८][३९]
द पार्क
मुंबई 2019–2020 २६८ मीटर (८७९ फूट) 78 [१४१]
वर्ल्ड वन
मुंबई 2020–2022 २८०.२ मीटर (९१९ फूट) 76 [२४]
पॅलेस रॉयल, मुंबई
मुंबई 2022–present ३२० मीटर (१,०५० फूट) 88 [१४२]

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ "CTBUH Height Criteria | Council on Tall Buildings and Urban Habitat" (इंग्रजी भाषेत). 2019-11-04 रोजी पाहिले.
  2. ^ a b Srivathsan, A. (14 July 2007). "Reaching the sky". The Hindu. Chennai. 18 September 2007 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 8 October 2011 रोजी पाहिले.
  3. ^ "The Skyscraper Center". Skyscrapercenter.com. 2023-01-30 रोजी पाहिले.
  4. ^ "Buildings in India - The Skyscraper Center". skyscrapercenter.com. 2019-11-04 रोजी पाहिले.
  5. ^ "On Hold Buildings in India - The Skyscraper Center". skyscrapercenter.com. 2019-11-04 रोजी पाहिले.
  6. ^ "Mumbai Skyscrapers". 22 October 2015 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
  7. ^ "Mumbai high-rises". 15 June 2015 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
  8. ^ "Navi Mumbai high-rises". 12 July 2015 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
  9. ^ "Thane high-rises". 22 October 2015 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
  10. ^ "Gurgaon Skyscrapers". 12 May 2015 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 6 October 2021 रोजी पाहिले.
  11. ^ "Noida Skyscrapers". 26 September 2021 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 6 October 2021 रोजी पाहिले.
  12. ^ "Gurgaon | Buildings". Emporis. 2 January 2013 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 23 September 2013 रोजी पाहिले.
  13. ^ "Ghaziabad | Buildings". Emporis. 2 January 2013 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 23 September 2013 रोजी पाहिले.
  14. ^ "Noida | Buildings". Emporis. 2 January 2013 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 23 September 2013 रोजी पाहिले.
  15. ^ "Greater Noida | Buildings". Emporis. 11 November 2012 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 23 September 2013 रोजी पाहिले.
  16. ^ "Farīdābād | Buildings". Emporis. 2 January 2013 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 23 September 2013 रोजी पाहिले.
  17. ^ "New delhi high-rise". 11 May 2015 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
  18. ^ "Kolkata Skyscrapers". 23 October 2015 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
  19. ^ "Kolkata high rises". 22 October 2015 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
  20. ^ "Palais Royale in Worli | Tallest Residential Tower in Mumbai -". Ahmedabad Business Pages (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-19 रोजी पाहिले.
  21. ^ साचा:Ctbuh
  22. ^ "Lokhandwala Minerva, Mumbai". skyscraperpage.com. 2023-08-08 रोजी पाहिले.
  23. ^ साचा:Ctbuh
  24. ^ a b चुका उधृत करा: <ref> चुकीचा कोड; :1 नावाने दिलेल्या संदर्भांमध्ये काहीही माहिती नाही
  25. ^ "World One". Emporis. 22 December 2015 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  26. ^ साचा:Ctbuh
  27. ^ "World View". Emporis. 23 May 2021 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  28. ^ PARK TOWERS, LODHA (23 February 2021). "LODHA THE PARK TOWERS". 21 July 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
  29. ^ साचा:Ctbuh
  30. ^ Kamath, Raghavendra (28 September 2013). "Selling a 17-acre project in South Mumbai, Lodha style". Business Standard. 3 July 2017 रोजी पाहिले.
  31. ^ "Omkar 1973 Tower A - Emporis". 14 April 2019 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  32. ^ "Omkar 1973 Tower B - Emporis". 14 April 2019 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  33. ^ साचा:Ctbuh
  34. ^ "Nathani Heights". Emporis. 23 May 2021 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  35. ^ साचा:Ctbuh
  36. ^ "Projects Monitor :: Oberoi Realty signs Samsung C&T; for Mumbai project". 11 October 2011 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 9 January 2017 रोजी पाहिले.
  37. ^ a b "The 42". 16 December 2019 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
  38. ^ a b "tallest tower for 2018-2019 in india".
  39. ^ a b "tallest in india". The Times of India.
  40. ^ साचा:Ctbuh
  41. ^ "One Avighna Park, Mumbai". skyscraperpage.com. 2022-11-10 रोजी पाहिले.
  42. ^ "one avighna park". 7 March 2016 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
  43. ^ साचा:Ctbuh
  44. ^ "DB Orchid Crown 1". Emporis. 7 March 2016 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  45. ^ "DB Orchid Crown 2". Emporis. 7 March 2016 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  46. ^ साचा:Ctbuh
  47. ^ साचा:Ctbuh
  48. ^ साचा:Ctbuh
  49. ^ "Three Sixty West 1". Emporis. 15 December 2021 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  50. ^ "Four Seasons Private Residences". skyscraperpage.com. 2022-10-15 रोजी पाहिले.
  51. ^ "Four Seasons Private Residences". Emporis. 11 November 2017 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  52. ^ "Four Seasons Private residences". CTBUH - The Skyscraper Center.
  53. ^ Emporis GmbH. "ahuja towers, Mumbai, India". Emporis.com. 30 July 2012 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2011-08-14 रोजी पाहिले.
  54. ^ p-t-group. "ahuja towers". p-t-group.com. 2011-08-14 रोजी पाहिले.
  55. ^ साचा:Ctbuh
  56. ^ a b c "Mumbai's biggest slum redevelopment plan gets going". The Times of India.
  57. ^ साचा:Ctbuh
  58. ^ GmbH, Emporis. "Auris Serenity – Buildings – EMPORIS". emporis.com. 2 February 2017 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 3 July 2017 रोजी पाहिले.
  59. ^ साचा:Ctbuh
  60. ^ साचा:Ctbuh
  61. ^ साचा:Ctbuh
  62. ^ "Sky Forest 1". Emporis. 26 October 2021 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  63. ^ "Sky Forest 2". Emporis. 26 October 2021 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  64. ^ साचा:Ctbuh
  65. ^ "Two Icc". Emporis. 13 February 2022 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  66. ^ "Wadias launch new luxury residential project". Rediff.com. 3 July 2017 रोजी पाहिले.
  67. ^ साचा:Ctbuh
  68. ^ साचा:Ctbuh
  69. ^ "Times of India Publications". Lite.epaper.timesofindia.com. 9 October 2011 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2010-10-12 रोजी पाहिले.
  70. ^ "Lodha Bellissimo, Mumbai". skyscraperpage.com. 2022-12-05 रोजी पाहिले.
  71. ^ "Flat buyers pay big bucks for scenic view—only to find it totally blocked". The Times of India. 3 July 2017 रोजी पाहिले.
  72. ^ "Lodha Bellissimo". 21 October 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
  73. ^ "Indiabulls Sky Blu". Council on Tall Buildings and Urban Habitat. 2021-12-26 रोजी पाहिले.
  74. ^ "Indiabulls Sky Blu". Emporis. 26 August 2021 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  75. ^ "KONE wins order to equip the 'Commerz III' office tower in Mumbai". kone.com. 18 March 2024 रोजी पाहिले.
  76. ^ "Oberoi Sky City Complex - Emporis". 27 August 2021 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  77. ^ चुका उधृत करा: <ref> चुकीचा कोड; oberoi नावाने दिलेल्या संदर्भांमध्ये काहीही माहिती नाही
  78. ^ "Lofty Dreams". 3 July 2017 रोजी पाहिले.
  79. ^ साचा:Ctbuh
  80. ^ "Omkar Alta Monte 2". Emporis. 7 November 2019 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  81. ^ साचा:Ctbuh
  82. ^ "Century IT Tower 1". Emporis.[मृत दुवा]साचा:Cbignore
  83. ^ साचा:Ctbuh
  84. ^ indiainfoline.com. "Ashish S. Raheja, Managing Director, Raheja Universal Ltd". 3 July 2017 रोजी पाहिले.
  85. ^ साचा:Ctbuh
  86. ^ Kamath, Raghavendra (22 October 2012). "After 2 yrs, Mumbai developers step on gas". Business Standard. 3 July 2017 रोजी पाहिले.
  87. ^ साचा:Ctbuh
  88. ^ "Lodha Venezia B". 26 July 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
  89. ^ साचा:Ctbuh
  90. ^ "Monte South 1". 1 February 2020 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
  91. ^ "Orchid Enclave, Mumbai". skyscraperpage.com. 2022-10-10 रोजी पाहिले.
  92. ^ "orchid enclave". 30 August 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
  93. ^ "Orbit Terraces". 25 October 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
  94. ^ साचा:Ctbuh
  95. ^ "Crescent Bay 3". Emporis. 7 November 2019 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  96. ^ साचा:Ctbuh
  97. ^ "Kohinoor Square Commercial Tower". Emporis. 11 December 2015 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  98. ^ साचा:Ctbuh
  99. ^ साचा:Ctbuh
  100. ^ साचा:Ctbuh
  101. ^ "Kalpataru Avana". Emporis.[मृत दुवा]साचा:Cbignore
  102. ^ साचा:Ctbuh
  103. ^ साचा:Ctbuh
  104. ^ साचा:Ctbuh
  105. ^ साचा:Ctbuh
  106. ^ "One Icc". Emporis. 13 February 2022 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  107. ^ साचा:Ctbuh
  108. ^ a b "SD Alpine". emporis.com. 24 August 2021 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  109. ^ "Alpine, Mumbai". skyscraperpage.com. 2023-01-21 रोजी पाहिले.
  110. ^ "Indiabulls Sky, Mumbai". skyscraperpage.com. 2022-10-28 रोजी पाहिले.
  111. ^ "Official Website". Indiabulls.com. 2010-08-31 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 23 August 2010 रोजी पाहिले.
  112. ^ "Raheja Revanta, Gurgaon". skyscraperpage.com. 2023-04-19 रोजी पाहिले.
  113. ^ साचा:Ctbuh
  114. ^ "Raheja Revanta". Emporis. 18 March 2020 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  115. ^ "Raheja Tower". Emporis. 18 May 2022 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  116. ^ "At Rs 160 crore, flat in Altamount Rd bldg sets national record". The Times of India. 3 July 2017 रोजी पाहिले.
  117. ^ साचा:Ctbuh
  118. ^ "Ariisto Sommet, Mumbai". skyscraperpage.com. 2022-12-08 रोजी पाहिले.
  119. ^ साचा:Ctbuh
  120. ^ साचा:Ctbuh
  121. ^ "Orchid woods complex". 30 August 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
  122. ^ साचा:Ctbuh
  123. ^ "Mumbai buildings at". Skyscraperpage.com. 2010-08-23 रोजी पाहिले.
  124. ^ "Ashok Towers by Peninsula". Peninsula.co.in. 2010-08-23 रोजी पाहिले.
  125. ^ साचा:Ctbuh
  126. ^ साचा:Ctbuh
  127. ^ GmbH, Emporis. "Ruby Tower, Mumbai – 1175228 – EMPORIS". emporis.com. 7 March 2016 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 3 July 2017 रोजी पाहिले.
  128. ^ "Lodha Primero". Lodhagroup.com. 2010-07-16 रोजी पाहिले.
  129. ^ साचा:Ctbuh
  130. ^ "Lodha Primero". Emporis. 7 November 2019 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  131. ^ "Runwal Bliss 3". Emporis. 21 April 2022 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  132. ^ "Runwal Bliss 4". Emporis. 21 April 2022 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  133. ^ "Runwal Bliss 5". Emporis. 21 April 2022 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  134. ^ "Usha Kiran Mumbai". Emporis. 21 April 2021 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  135. ^ "Mumbai flat sold for Rs. 27 crore". Times of India. 2021-01-28 रोजी पाहिले.
  136. ^ "Express Towers, Mumbai". skyscraperpage.com. 2023-06-19 रोजी पाहिले.
  137. ^ "Express Towers changes hands". The Hindu. July 5, 2014. 3 January 2017 रोजी पाहिले.
  138. ^ "World Trade Center, Mumbai". skyscraperpage.com. 2023-06-25 रोजी पाहिले.
  139. ^ "Godrej Planet setting a mark in high-rise". Business Line. 2007-06-27. 2010-09-15 रोजी पाहिले.
  140. ^ "Tallest Indian skyscraper gets its act together". Livemint. 10 March 2010. 21 December 2010 रोजी पाहिले.
  141. ^ Lodha group set to erect world's tallest residential tower, Business Standard, 9 June 2010.
  142. ^ "Palais Royale Mumbai Tallest Structure of India".
"https://mr.chped.com/w/index.php?title=भारतातील_सर्वात_उंच_इमारतींची_यादी&oldid=2409688" पासून हुडकले